شما از چه نوع سبکی برای یادگیری، مطالعه مطالب مختلف و به طور کلی درک یک موضوع استفاده می کنید؟ آیا با انواع سبک های یادگیری آشنا هستید؟ آشنایی با سبک های مختلف یادگیری و استفاده از آن ها هم می تواند توسط یادگیرنده انجام شود و هم یاددهنده یا در واقع مدرس. بدون شک هر یک از ما به یک نحو موضوعات مختلف را یاد می گیریم و می توان گفت سبک یادگیری ما از همان ابتدای دروان تحصیل شکل گرفته است. برای مثال یک نفر با خواندن متن یک کتاب محتوای آن را یاد می گیرد، ولی نفر دیگر باید همان مطالب را به صورت آزمایشی اجرا کند.
این موارد همگی جزء سبک های مختلف یادگیری هستند و نمی توان گفت هیچ کسی حق ندارد از یک مورد خاص از آن ها استفاده کند، چون بازدهی کمتری نسبت به بقیه موارد دارد. از طرفی استفاده از برخی سبک های مختلف یادگیری باعث انتقال درست مفاهیم به یادگیرنده ها شده و از حفظ کردن طوطی وار و بی نتیجه جلوگیری می کند. به همین علت ما قصد داریم در این مقاله به بررسی جوانب مختلف انواع سبک های یادگیری بپردازیم، پس با ما در ادامه مطلب همراه باشید.
انواع سبک های یادگیری
فارغ از بحث انواع مختلف سبک یادگیری، به نظر شما به طور کلی منظور از سبک چیست؟ وقتی صحبت از سبک یادگیری، موسیقی و یا هر حرفه دیگری به میان می آید، دقیقا منظورمان چیست؟ معنی کردن سبک جزء همان مواردی است که اغلب مردم نمی توانند با کلمات آن را بیان کنند، ولی به طور مکرر از آن استفاده می کنند. در پاسخ به سوال مطرح شده باید بگوییم، منظور از سبک؛ مجموعه ای از رفتار، عملکرد، باور و راهکارهاست که باعث انجام دادن یک کار به یک شیوه مشخص می شود. در واقع اگر شما برای شغلتان یک سبک خاص دارید، یعنی در مورد آن به باور رسیده اید، برای انجام دادن کارهایتان از یکسری اصول و روش مشخص شده استفاده می کنید و هربار تغییر روش نمی دهید.
برای آشنایی با مثلث سخنوری بر روی لینک کلیک کنید.
موضوع یادگیری هم همواره مورد توجه بوده و اقدامات، نظریه ها و راهکارهای مختلفی برای بهبود فرآیندهای یادگیری و در نتیجه بازدهی آن ها انجام شده است. در حال حاضر سبک های یادگیری مختلفی بر مبنای اصول و نظریه های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. از جمله شناخته شده ترین نظریه ها یا سبک های یادگیری کلی که خودشان دارای زیرمجموعه های مختلفی هستند می توان به نظریه VARK و سبک های یادگیری شناختی اشاره کرد. در ادامه مطلب هر یک از این موارد را به صورت مجزا توضیح خواهیم داد:
سبک های نظریه VARK
این نظریه شامل چهار سبک یادگیری است که جزء رایج ترین سبک ها محسوب می شوند. در واقع هر فردی به پیروی از همین سبک های نظریه VARK عادت کرده و از آن ها برای یادگیری و درک مطالب مختلف استفاده می کند. در مورد برتری داشتن هر یک از سبک های این نظریه نمی توان به صورت قطعی نظری را اعلام کرد، زیرا فردی که مثلا مطالب را به صورت نوشتاری، کامل یاد می گیرد ممکن است با روش عملی مشکل داشته باشد. به همین علت هر کدام از این سبک ها مزیت های خاص خود را برای یادگیرنده به همراه دارند. چهار سبک نظریه VARK شامل موارد نامبرده در ادامه مطلب هستند:
سبک دیداری (V)
کسانی که از این مورد از انواع سبک های یادگیری استفاده می کنند باید موضوع را ببینند تا جزئیات آن را درک کنند. برای مثال دیدن ویدیوهای آموزشی، تصاویر، نقشه ها و موارد این چنینی که در کتاب های مختلف درج شده اند به درک چنین افرادی کمک می کنند. یادداشت کردی؟
برای اطلاع از مفهوم فلج تحلیلی بر روی لینک کلیک کنید.
سبک شنیداری (A)
من تا سرکلاس نباشم و حرفای معلم رو نشنوم هیچی یاد نمی گیرم! آیا شما هم جزء همین افراد هستید؟ یا اینکه میان اطرافیان خود با چنین کسانی برخورد داشته اید؟ کسانی که از این مورد از سبک های یادگیری استفاده می کنند به شنیدن توضیحات توسط فرد یاد دهنده یا در واقع همان معلم نیاز دارند.
سبک خواندن و نوشتن (R)
در کنار دو مورد قبلی که نام بردیم، سبک سومی هم وجود دارد که مربوط به نظریه VARK است و فرد به خواندن یا نوشتن مطالب وابسته است. چنین کسانی باید مطلب را به صورت کامل بخوانند و در صورت نیاز از آن ها یادداشت برداری کنند.
سبک حرکتی (K)
آخرین سبک از نظریه VARK مربوط به سبک حرکتی است. کسانی که از این روش برای یادگیری استفاده می کنند به لمس کردن موضوع، انجام آزمایش، اجرا کردن و به طور کلی کار عملی یا همان دست ورزی نیاز دارند. بسیاری از آموزش دهنده ها معتقدند این سبک یادگیری می تواند تاثیر بیشتری بر درک یادگیرنده داشته باشد.
برای یادگیری تکنیک های ساخت شخصیت قدرتمند، آداب معاشرت و موفقیت کلامی در دوره های آموزشی مریم مبارکی شرکت کنید.
سبک های یادگیری شناختی
در کنار سبک های نظریه VARK که بسیار رایج هستند و معمولا توسط یادگیرنده مورد استفاده قرار می گیرند، سبک رایج دیگری به نام سبک های یادگیری شناختی وجود دارد که معمولا آموزش دهنده برای مطلع شدن از میزان یادگیری، تثبیت آموخته ها و حتی رفع نواقص و ابهامات از آن استفاده می کند. این سبک کلی شامل دو زیر مجموعه سبک یادگیری تکانشی و تأملی است. در ادامه مطلب هر یک از این دو مورد را به صورت مجزا توضیح خواهیم داد:
سبک یادگیری تکانشی
حتما تا به حال در کلاس هایی حضور داشته اید که معلم سوالاتی را به صورت شفاهی بیان کرده و از شما خواسته است در سریع ترین زمان به سوالات او پاسخ دهید. در این شرایط معلم قصد داشته سرعت پاسخگویی شما را بسنجد و کاری به درست یا غلط بودن جواب هایتان نداشته است. این مورد از سبک های یادگیری را تکانشی می نامند.
برای اطلاع از نحوه شرکت در دوره آموزشی دومینوی هیجانات بر روی لینک کلیک کنید.
سبک یادگیری تأملی
در کنار سبک یادگیری تکانشی، سبک تأملی مطرح می شود که می توان گفت نقطه مقابل یکدیگر هستند. برخلاف سبک تکانشی، از سبک تأملی برای بررسی صحیح یا غلط بودن پاسخ ها یا در واقع درک یادگیرنده استفاده می شود. استفاده از این سبک برای سنجش سرعت پاسخگویی نبوده و اجباری برا پاسخگویی سریع وجود ندارد.
آموزش به دیگران با انواع سبک های یادگیری
روند آموزشی و یادگیری یک موضوع دو جانبه است؛ در واقع نمی توان گفت تمام مسئولیت یادگیری فرد بر عهده آموزش دهنده است و نیازی نیست یادگیرنده زحمتی بکشد. بنابراین هر یک از طرفین یعنی آموزش دهنده و گیرنده باید اقداماتی موثر انجام دهند تا مسیر آموزش و یادگیری به نتیجه برسد. برای تحقق این هدف؛ آموزش دهنده و گیرنده باید از سبک های یادگیری اصولی استفاده کنند. برای مثال معلمان باید روش هایی جذاب و در عین حال درست را برای آموزش به کار بگیرند.
مثلا همان روش حرکتی، عملی یا آزمایش کردن می تواند موضوع را بهتر به یادگیرنده ها منتقل کند. از طرفی استفاده از سبک های تکانشی و تأملی می تواند روند یادگیری را تکمیل و تصحیح کند. در نقطه مقابل آموزش دهنده ها، یادگیرنده ها حضور دارند که باید یکی از انواع سبک های یادگیری را برای درک بهتر مطالب انتخاب کنند. در واقع این خود شما هستید که باید سبک های مختلف را امتحان کنید تا در نهایت سبکی که ارتباط بهتری با آن برقرار می کنید را مورد استفاده قرار دهید.
برای اطلاع از مفهوم شهود بر روی لینک کلیک کنید.
خلاصه مطلب
همه ما از همان شروع دوران تحصیل با سبک های یادگیری مختلفی مواجه بوده ایم و برخی از آن ها را هم مورد استفاده قرار داده ایم، ولی بسیاری از مردم نمی دانند از سبک های مختلف یادگیری استفاده کرده اند زیرا آگاهی کافی در این مورد ندارند. برای اینکه بتوانید مطالب مختلف را به خوبی درک کنید یا به دیگران آموزش دهید باید از جزئیات این سبک ها مطلع باشید.
برای یادگیری تکنیک های نقشه ذهنی در سخنرانی، ارتباط موثر و جادوی جذابیت می توانید در دوره های آموزشی مریم مبارکی شرکت کنید. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد می توانید از راه های ارتباطی استفاده کنید.