آیا شما با مفهوم سفسطه یا همان مغلطه آشنا هستید؟ آیا می دانید چه زمانی شکل می گیرد و یا اینکه چگونه می توانیم از آن دوری کنیم؟ مغلطه کردن موضوع مثبتی نیست که مردم برای بهره مندی از آن در زندگی خود تلاش کنند، بلکه باید تا می توانید از این موضوع دور باشید. متاسفانه مغلطه برای گمراه کردن دیگران و دور شدنشان از واقعیت ها استفاده می شود.
برخی افراد آنقدر حرفه ای مغلطه می کنند که انگار دیدگاه آن ها نسبت به موضوع مورد نظرشان؛ درست ترین نگرش است و نمی توان به جزء دیدگاه آن ها چیزی را پذیرفت. مغلطه کردن زمانی به جاهای باریک کشیده می شود که فرد سعی می کند برای استدلال، مغلطه کند. با توجه به اهمیت اطلاع پیدا کردن از نادرست بودن موضوعات مختلف و تشخیص به موقع آن ها، ما قصد داریم در این مقاله به بررسی جوانب مختلف سفسطه بپردازیم، پس با ما در ادامه مطلب همراه باشید.
معنی سفسطه
به نظر شما معنی و مفهوم درست سفسطه چیست؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم؛ سفسطه یا همان مغلطه یک ادعاست که ممکن است در ابتدا درست به نظر برسد ولی با انجام بررسی های منطقی مشخص می شود که ادعا نادرست بوده و برای گمراه کردن بیان شده است. به طور کلی مغلطه کردن برای رواج دادن یک موضوع نادرست و اشتباه انجام می شود.
فردی که مغلطه می کند آنقدر با اطمینان و اعتماد به نفس بالا صحبت می کند که کمتری کسی در همان نگاه اول متوجه می شود که او در حال بیان یک ادعای نادرست است. متاسفانه مغلطه کردن در استدلال نشان دهنده نادانی یک فرد است و نباید صورت بگیرد، ولی متاسفانه این کار همچنان انجام می شود. تا اینجای مطلبو گرفتین؟
برای یادگیری تکنیک های ساخت شخصیت قدرتمند، هوش کلامی و جادوی جذابیت می توانید در دوره های آموزشی مریم مبارکی شرکت کنید.
مبانی ساختاری سفسطه
یکی از مهم ترین موضوعاتی که درمورد مغلطه وجود دارد؛ نحوه شناسایی آن در استدلال است.
برای یادگیری نحوه تشخیص سفسطه باید مبانی ساختاری یک استدلال منطقی را یاد بگیرید.
به طور کلی استدلال از دو نوع گزاره؛ مقدمات و نتایج تشکیل می شود. برای اینکه بتوان یک استدلال را منطقی در نظر گرفت؛ مقدمات آن باید تقویت کننده نتیجه باشند. برای بررسی این موضوع هم دو روش وجود دارد که در ادامه مطلب به آن ها اشاره می کنیم:
استدلال استقرائی: با یک مقدمه خاص شروع می شود و به یک نتیجه کلی ختم خواهد شد.
استدلال استنتاجی: در این مورد از استدلال، یک مقدمه کلی بیان می شود و به یک نتیجه خاص ختم خواهد شد.
برای درک این موضوع باید مثال های مختلفی را بررسی کرده و خودتان هم مواردی را مطرح و بررسی کنید. برگرد عقب دوباره بخون!
برای اطلاع از مفهوم پارادوکس انتخاب بر روی لینک کلیک کنید.
سفسطه های رایج
همانطور که گفتیم مغلطه کردن در استدلال نشان دهنده زرنگ بودن یک فرد نیست، بلکه نشأت گرفته از نادانی اوست. برای اینکه به دام ادعاهای اشتباه نیفتید، زندگی خود را با مشکل مواجه نکنید و همچنین برای اینکه خودتان هم چنین ادعاهایی نداشته باشید، بهتر است با تعدادی از انواع سفسطه رایج آشنا شوید:
استقراء نادرست
زمانی که فرد یک موضوع را به دلیل اینکه بعد از یک موضوع دیگر اتفاق افتاده به آن ربط می دهد؛ در حال استدلال استقراء نادرست است. در این شرایط فرد یک رابطه سببی بین دو موضوع ایجاد می کند در حالی که هیچ نسبت و رابطه ای با یکدیگر ندارند.
استدلال توسل به مرجع معتبر
در این نوع از سفسطه؛ فرد با بیان اسامی افراد متخصص یک حوزه سعی می کند ذهن شما را به سمت درست بودن ادعای خود گمراه کند. بنابراین با دیدن یا شنیدن اسامی افراد معروف و متخصص در ادعای دیگران نباید فورا مهر درست بودن را به ادعای آن ها بزنید.
برای اطلاع از نحوه شرکت در دوره آموزشی عشق هوشمندانه بر روی لینک کلیک کنید.
سوگیری مشاهده ای
زمانی که فرد با بیان بخشی از واقعیت های موجود، ادعای خود را ثابت می کند؛ در حال سوگیری مشاهده ای است. در این شرایط فرد جنبه های تایید کننده را بیان کرده و توجه شما را به آن ها جلب می کند، ولی اشاره ای به جنبه های رد کننده نخواهد کرد.
سفسطه پهلوان پنبه
شرایطی هم وجود دارد که فرد سعی می کند با بیان یک استدلال مشابه، استدلال فعلی یعنی استدلالی که دیگران با آن موافق هستند را رد کند. در این موقعیت فرد استدلالی را مطرح و رد می کند تا به دیگران بگوید نقطه مقابل استدلال فعلی، درست است.
برای اطلاع از علل غر زدن بر روی لینک کلیک کنید.
مغلطه توسل به محبوبیت
زمانی که یک نفر فقط به خاطر اینکه یک استدلال مورد پذیرش اغلب مردم است آن را می پذیرد، مغلطه توسل به محبوبیت رخ می دهد. فراموش نکنید در همه مواقع، موافق بودن تعداد زیادی از مردم با یک موضوع نشان دهنده درست بودن آن نیست.
مغلطه سیاه و سفید
این نوع از سفسطه با ایجاد دو گزینه و اجبار برای پذیرش یکی از آن ها (این یا آن) شکل می گیرد. در این شرایط ممکن است هیچ یک از دو گزینه مطرح شده کاملا درست نباشند، ولی طوری ادعا می شود که یکی از آن ها درست است.
برای اطلاع از نحوه شرکت در دوره آموزشی دومینوی هیجانات بر روی لینک کلیک کنید.
مغلطه مسلم پنداری مفاهیم
در این نوع سفسطه؛ یک فرضیه یا نظریه اثبات نشده، طوری بیان می شود که انگار کاملا درست و اثبات شده است.
سفسطه شیب لغزنده
زمانی که فرد ادعا می کند اگر یک موضوع مشخص انجام شود یا تغییری در آن ایجاد گردد، آن هم به نحوی که اصلا معین نشده؛ بدترین اتفاق ممکن رخ خواهد داد.
برای اطلاع از کاربرد درخت تصمیم گیری بر روی لینک کلیک کنید.
خلاصه مطلب
در این دنیا همواره افرادی وجود دارند و خواهند داشت که سفسطه کردن را بهترین کار دنیا می دانند و از طرفی ممکن است خودشان هیچگاه نپذیرند که در حال مغلطه کردن هستند. مغلطه؛ ادعایی اشتباه است که در ابتدا درست به نظر می رسد ولی با بررسی های منطقی، اشتباه بودن آن مشخص خواهد شد.
برای یادگیری تکنیک های ثروت سازی با کلام، زبان بدن و ارتباط موثر می توانید در دوره های آموزشی مریم مبارکی شرکت کنید. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد می توانید از راه های ارتباطی استفاده کنید.