بهره وری چیست؟

در مجموعه های کاری و سیستم های مدیریتی اصطلاحی به نام “بهره وری” وجود دارد. مفهومی که پرداختن به آن، نقد و بررسی و به طور کلی پایبند بودن به آن موجب رشد و پیشرفت مجموعه های کاری خواهد شد. متاسفانه یکی از مهم ترین دلایل ورشکستگی مجموعه ها و کسب و کارهای مختلف توجه نکردن به همین موضوع است. کم نیستند تعداد کارفرمایانی که بدون انجام بررسی های تخصصی، توجه نکردن به میزان تولید و خروجی در مقایسه با هزینه های انجام شده دچار مشکل می شوند و در نهایت مجبور به تعطیلی کسب و کار خود خواهند شد.

برخی افراد تصور می کنند همین که شرایط مورد نیاز را برای کار فراهم کنند و یک خروجی هم بگیرند کفایت می کند. در نتیحه نه بررسی های محاسباتی را انجام می دهند و نه به عملکرد کارکنان توجه می کنند. عاقبت چنین مجموعه های کاری نیز تعطیلی و ورشکستگی است. با توجه به اهمیت رشد مجموعه های کاری برای بهبود وضعیت اقشار مختلف جامعه، ما قصد داریم در این مقاله به بررسی جوانب مختلف بهره وری بپردازیم، پس با ما در ادامه مطلب همراه باشید.

معنی بهره وری

متاسفانه کم نیستند تعداد کسانی که با مفهوم این اصطلاح آشنا نبوده و نمی دانند چه تاثیری بر پیشرفت مجموعه های کاری دارد. بهتر است بدانیم بهره وری (Productivity) را می توان به روش های مختلف معنی کرد. برای مثال می توان گفت منظور از این اصطلاح مقایسه میزان تولید یا خروجی یک مجموعه کاری با هزینه های صرف شده است. هزینه می تواند شامل منابع انسانی، مواد اولیه، دستگاه های تولیدی، اجاره بها محل کار و هر هزینه ی دیگری باشد که برای تولید محصول و به دست آوردن خروجی صرف می شوند. زمانی که میزان خروجی و هزینه های صرف شده با یکدیگر مقایسه می شوند در واقع میزان سوددهی مشخص خواهد شد.

برای اطلاع از راه های افزایش شانس بر روی لینک کلیک کنید.

برای درک درست این موضوع بهتر است به چند جمله ساده توجه کنید. زمانی که میزان خروجی بیشتر از هزینه های انجام شده باشد یعنی مجموعه کاری به سوددهی رسیده و بهره وری دارد. در شرایطی که هزینه های انجام شده ثابت نگه داشته شده ولی خروجی بیشتر شود یعنی بهره وری افزایش یافته است. همچنین با ثابت نگه داشتن خروجی و کاهش هزینه های انجام شده نیز میزان بهره وری افزایش می یابد. این مفهوم و اصطلاح مهم اقتصادی و مدیریتی دو فاکتور دارد که اطلاع از آن ها اهمیت داشته و به درک درست این موضوع کمک می کند. زمانی که وظایف تعیین شده در یک مجموعه کاری به درستی و به بهترین نحو انجام می شوند یعنی اثرگذاری وجود دارد.

از طرفی زمانی که وظایف به درستی و با صرف کمترین هزینه انجام می شوند یعنی کارایی نیز در مجموعه کاری نقش خود را ایفا می کند. در نهایت می توان گفت هیچ کدام یک از این دو فاکتور جایگزین یکدیگر نمی شوند و برای افزایش بهره وری وجود آن ها ضروری است. بنابراین مدیرانی که به فکر پیشرفت در حوزه کاری خود هستند باید با این اصطلاحات به خوبی آشنا شده، آن ها را بررسی کرده و در مجموعه کاری خود نیز آن ها را اعمال کنند.

برای یادگیری تکنیک های ثروت سازی با کلام، جادوی جذابیت و نقشه ذهنی در سخنرانی می توانید در دوره های آموزشی مریم مبارکی شرکت کنید.

انواع شاخص های بهره وری

به نظر شما از چه طریقی می توانید میزان سوددهی مجموعه کاری خود را محاسبه کنید؟ یا اینکه چه عواملی بر میزان سوددهی تاثیر دارند؟ آیا همین که محاسبه کنید چه میزان خروجی داشته اید، کفایت می کند؟ همانطور که گفتیم برای بررسی میزان بهره وری باید خروجی را با هزینه های صرف شده مقایسه کنید. حال سوال مهمی که مطرح می شود این است هزینه های صرف شده شامل چه مواردی هستند؟ مدیرانی که نمی دانند شاخص های سنجش بهره وری کدامند، بررسی های درستی انجام نداده و در نتیجه محاسبات انجام شده صحیح نیستند. همین موضوع می تواند یکی از دلایل ورشکستگی مجموعه های کاری محسوب شود. به همین علت در ادامه مطلب به انواع شاخص های لازم برای مقایسه میزان خروجی با هزینه های انجام شده اشاره می کنیم:

شاخص مالی: این شاخص برای بررسی میزان هزینه های مالی صرف شده و همچنین مبلغ به دست آمده از خروجی های مجموعه کاری مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع این شاخص مشخص می کند چه مقدار منابع مالی صرف شده و چقدر آن به مجموعه برگشته است.

شاخص انرژی: در هر مجموعه کاری وابسته به محصولی که تولید می شود یا خدماتی که ارائه می شوند میزان مختلفی نیز انرژی مصرف خواهد شد. با توجه به اینکه انرژی رایگان در اختیار مجموعه های کاری قرار نمی گیرند بنابراین باید میزان مصرف انرژی کاهش یابد تا بهره وری بیشتر شود.

شاخص عملکرد: برای اینکه میزان سوددهی مجموعه های کاری افزایش یابد و از ورشکستگی آن ها جلوگیری شود باید منابع و هزینه های صرف شده بهینه باشند. بررسی این موضوع را اصطلاحا شاخص عملکرد می نامند.

شاخص زیست محیطی: حفظ محیط زیست و جلوگیری از آسیب زدن به آن باید برای هر کسی با هر نوع فعالیت شغلی اهمیت داشته باشد. در شاخص زیست محیطی بررسی می شود که عملکرد مجموعه کاری چه تاثیر بر محیط زیست دارد.

شاخص فرآیند: همانطور که گفتیم برای بررسی میزان بهره وری باید دو فاکتور اثرگذاری و کارایی را مورد ارزیابی قرار دهید. به واسطه شاخص فرآیند این کار به خوبی انجام می شود به شرط آنکه درک درستی از دو فاکتور نامبرده وجود داشته باشد.

شاخص بازگشت سرمایه: یکی از اشتباهاتی که برخی افراد انجام می دهند نگاه کوتاه مدت به میزان سوددهی مجموعه های کاری است. کم نیستند تعداد حوزه های فعالیتی که در کوتاه مدت بازدهی چندانی ندارند ولی در بلندمدت بازگشت سرمایه چشم گیری خواهند داشت. بنابراین این شاخص را از دو نظر کوتاه و بلندمدت باید ارزیابی کنید و قضاوت عجولانه نداشته باشید.

شاخص منابع انسانی: در هر مجموعه کاری حتی مواردی که اغلب کارها توسط دستگاه ها و به صورت اتوماتیک انجام می شوند، نیروهای انسانی هم نقش خود را دارند و نمی توان آن ها را انکار کرد. این مورد از شاخص های بهره وری به شما کمک می کند تا دو فاکتور اثرگذاری و کارایی را در مورد نیرو و منابع انسانی خود نیز بررسی کنید.

برای اطلاع از نحوه شرکت در دوره آموزشی دومینوی هیجانات بر روی لینک کلیک کنید.

بهره وری در سازمان

بررسی میزان هزینه ها و منابع مصرف شده در مجموعه های کاری و سازمان های مختلف در مقایسه با خروجی، محصولات تولیدی و یا خدمات ارائه شده ضروری محسوب می شود. در مجموعه و سازمانی که بررسی موارد نامبرده به صورت تخصصی انجام نمی شود پیشرفتی حاصل نشده و مجموعه دیر یا زود دچار ورشکستگی خواهد شد. یک مدیر موفق باید بتواند با استفاده از دانش کسب شده و همچنین به کمک کارشناسان حوزه های مالی و حسابداری و همچنین مسئولان بخش های مختلف مجموعه خود میزان بهره وری را محاسبه کند. سپس با استفاده از راهکارهای اصولی میزان سوددهی را افزایش دهد تا مجموعه کاری او دوام و استحکام داشته باشد.

برای اطلاع از مفهوم بارش فکری بر روی لینک کلیک کنید.

در مجموعه ها و حوزه های کاری که شاخص های مختلف بهره وری بررسی می شوند و تمام تلاش مسئولان آن افزایش سوددهی است شرایط مطلوبی برای رشد و پیشرفت کارکنان نیز فراهم می شود. رضایت شغلی کارکنان افزایش یافته و انگیزه آن ها برای تلاش بیشتر افزایش می یابد. در نتیجه محصولات و خدمات بهتری به مشتریان عرضه شده و به واسطه افزایش رضایت آن ها، مجموعه کاری هم رشد می کند. چنین مجموعه های کاری می توانند با فراهم کردن شرایط مطلوب فرصت اشتغال زایی را فراهم کرده و حوزه فعالیت خود را گسترش دهند. امکان رقابت با سایر رقبا نیز برایشان فراهم شده و به طور کلی یک فعالیت حرفه ای که منجر به سوددهی بیشتر می شود رونق خواهد گرفت.

برای یادگیری تکنیک های ساخت شخصیت قدرتمند، زبان بدن و ارتباط موثر می توانید در دوره های آموزشی مریم مبارکی شرکت کنید.

نحوه افزایش بهره وری

همانطور که گفتیم توجه به میزان سوددهی مجموعه های کاری و سازمان های مختلف برای جلوگیری از ورشکستگی آن ها ضروری است. در واقع مجموعه ای که نه میزان خروجی آن مشخص است و نه هزینه های صرف شده، تبدیل به یک کلاف در هم پیچیده می شود که رشد و پیشرفتی برای آن قابل پیش بینی نیست.

توجه به میزان بهره وری از طریق سنجش شاخص های آن و سپس افزایش این عامل مهم برای پیشرفت هر مجموعه کاری، موثر نیست بلکه ضروری محسوب می شود.

به همین علت در ادامه مطلب به چند مورد از مهم ترین راه های افزایش سوددهی اشاره می کنیم:

بررسی های کارشناسی انجام دهید

توجه داشته باشید حتی موفق ترین مدیران مجموعه های کاری گسترده و مهم هم نمی توانند به تنهایی میزان بهره وری را محاسبه کنند تا بعد از آن راهکارهایی را برای افزایش سوددهی پیدا کنند. به همین علت باید بررسی های کارشناسی توسط یک تیم که شامل مدیر، حسابدار، مسئول فروش، مسئول خط های تولید و غیره است، انجام شده و هر کسی جزئیات مربوط به حیطه کاری خود را توضیح دهد. سپس محاسبات دقیق انجام شود تا میزان سود و زیان مجموعه مشخص گردد. بنابراین مدیران کسب و کارهای مختلف نباید به واسطه غرور کاذب یا هر دلیل دیگری بررسی های کارشناسی را به تنهایی انجام داده و احتمال رخ دادن خطا را افزایش دهند.

برای اطلاع از نحوه شرکت در دوره آموزشی شخصیت قدرتمند بر روی لینک کلیک کنید.

مفهوم بهره وری را به کارکنان خود توضیح دهید

در هر مجموعه کاری هر کسی وظیفه ای را برعهده دارد و انجام دادن آن ها به بهترین نحو یکی از عوامل رسیدن به موفقیت محسوب می شود. اگر شما هم قصد دارید میزان سوددهی مجموعه و کسب و کار خود را افزایش دهید باید مفهوم بهره وری و تاثیر آن بر دوام حوزه فعالیت خود را به کارکنان توضیح دهید. کارکنان از این طریق متوجه می شوند برای پیشرفت خودشان هم که شده باید دو فاکتور اثرگذاری و کارایی را در مورد خود رعایت کرده و آن ها را ارتقاء دهند.

شرایط مناسب را فراهم کنید

برای اینکه بتوانید از مجموعه کاری خود یک خروجی مناسب بگیرید و از این طریق به سوددهی برسید باید شرایط مطلوب را نیز فراهم کنید. منظور از شرایط مناسب می تواند محیط، ماشین آلات و دستگاه ها، مواد اولیه، منابع مالی کافی و موارد این چنینی باشد. مدیری که بدون فراهم کردن شرایط اولیه مناسب فعالیت را شروع می کند با مشکلات جدی مواجه خواهد شد. مشکلاتی که بدون تامین شرایط اولیه برطرف نمی شوند. به همین علت برای جلوگیری از اتلاف وقت و انگیزه خود بهتر است ابتدا شرایط لازم را فراهم کنید.

وظایف کارکنان را به صورت شفاف توضیح دهید

یکی از دلایلی که کارکنان یک مجموعه برخلاف انگیزه، اشتیاق و توانایی لازم برای انجام کارهای تخصصی عملکرد خوبی ندارند؛ مطلع نبودن از وظایفشان است. متاسفانه گاهی اوقات مدیران یا مسئولان یک مجموعه کاری بدون اینکه وظایف کارکنان را به صورت شفاف به آن ها توضیح دهند انتظار بهترین عملکرد را دارند. در چنین شرایطی نه تنها پیشرفتی حاصل نمی شود بلکه انگیزه کارکنان کاهش یافته و اعتماد به نفس خود را از دست می دهند. بنابراین برای افزایش بهره وری مجموعه کاری خود باید وظایف کارکنان را به صورت شفاف و به دور از ابهام به آن ها توضیح دهید.

برای اطلاع از راه های تغییر عادت های بد بر روی لینک کلیک کنید.

در برون سپاری دقت کنید

کم نیستند تعداد مجموعه های کاری که انجام بخشی از اقدامات مورد نیاز خود را به مجموعه های دیگر می سپارند. در واقع برای انجام بخشی از کارهای خود برون سپاری می کنند. انجام این کار می تواند بنا به دلایلی همچون نداشتن شرایط لازم، در دسترس نبودن نیروی متخصص و یا به صرفه نبودن انجام آن ها باشد. در چنین شرایطی باید مجموعه ای که برون سپاری با آن ها انجام می دهید را به خوبی بررسی کنید. از این طریق اطمینان حاصل خواهید کرد که عملکرد آن ها منجر به پیشرفت مجموعه کاری شما می شود یا نه.

از مواجه شدن با تغییرات مثبت نترسید

برخی از مدیران که به سیستم کاری خود عادت کرده اند از ایجاد تغییرات مثبت می ترسند. تصور می کنند اگر تغییراتی را در خط تولید، فراهم کردن شرایط یا حتی استخدام نیروهای جدید انجام دهند، میزان بهره وری کاهش می یابد. این در حالی است که اگر تغییرات با انجام بررسی های تخصصی و محاسبه سوددهی انجام شوند، زیانی در کار نخواهد بود. بنابراین چنانچه شما هم با ایجاد تغییرات مثبت مخالف هستید بهتر است در این مورد تجدید نظر کرده و بررسی های تخصصی انجام دهید.

برای یادگیری تکنیک های عشق هوشمندانه، اعتماد به نفس صحبت در جمع و جذابیت کلام می توانید در دوره های آموزشی مریم مبارکی شرکت کنید.

اصولی استخدام کنید

گاهی مشاهده می شود که در مجموعه های کاری مختلف، افرادی را بدون تعیین وظیفه خاصی استخدام می کنند و هر کاری که مجموعه به آن نیاز داشته باشد را به فرد استخدام شده محول می کنند. از طرفی برخی از کارفرمایان چند مسئولیت را به صورت هم زمان به یک نفر می سپارند. همه این موارد باعث ایجاد اختلال در اثرگذاری و کارایی نیروی انسانی می شود. در نتیجه نه تنها میزان بهره وری افزایش نمی یابد بلکه به صورت چشم گیری سوددهی کم می شود. به همین علت شما برای پیشرفت مجموعه کاری خود باید یک استخدام اصولی انجام دهید. مشخص کنید که در چه بخشی به نیروی انسانی نیاز دارید و به هر نفر فقط یک کار را بسپارید.

برای اطلاع از نحوه شرکت در سمینار شخصیت کاریزماتیک بر روی لینک کلیک کنید.

استانداردها را رعایت کنید

اگر قرار بر این است که محصول تولیدی یا خدماتی که شما به مردم عرضه می کنید موجب افزایش رضایت آن ها و در نتیجه پیشرفت شما شوند باید استانداردهای موجود را رعایت کنید. بدون شک در هر حوزه ای استانداردهایی مشخص می شوند که رعایت آن ها نه تنها ضروری است بلکه موجب پیشرفت مجموعه های کاری خواهد شد. متاسفانه برخی از مجموعه ها بدون رعایت استانداردهای تعیین شده اقدام به فعالیت می کنند و بعد از گذشت مدت زمانی با مشکلات متعددی مواجه می شوند.

بهره وری یک سیستم، سازمان و مجموعه کاری زمانی افزایش می یابد که بهترین خروجی را داشته باشد.

انگیزه کارکنان خود را افزایش دهید

نقش کارکنان در هر مجموعه ای پررنگ و مهم بوده و ضعف عملکردی آن ها بر پیشرفت کلی مجموعه کاری تاثیر دارد. بنابراین کارفرما بعد از استخدام اصولی نیروهای انسانی باید به فکر افزایش انگیزه آن ها نیز باشد. هر کسی بعد از گذشت مدت زمانی از انجام کارهای روزمره دچار خستگی و کسالت می شود و در نتیجه به بازیابی انرژی نیاز دارد. یک کارفرمای خوب با فراهم کردن شرایط مناسب مانند مرخصی دادن به موقع، پاداش مالی و یا برگزاری محفل های کاری و سالم زمینه افزایش انگیزه کارکنان را فراهم می کند.

از پیشرفت تکنولوژی استفاده کنید

بدون شک هیچ سیستم مدیریتی با روش های دستی، سنتی و قدیمی نمی تواند در دنیای پیشرفته امروزی رشد کند. برای بهبود وضعیت مجموعه کاری خود باید از نرم افزارهای مدیریتی، حسابداری، طراحی و غیره استفاده کنید. با کمک تکنولوژی انجام کارها راحت تر شده و در نتیجه میزان بهره وری افزایش می یابد. با انجام این کار محاسبه هزینه های صرف شده، محصولات تولید شده، نواقص موجود و به طور کلی میزان سوددهی بهتر انجام می شود.

برای اطلاع از ویژگی های ضمیر ناخودآگاه بر روی لینک کلیک کنید.

خلاصه مطلب

بدون شک هیچ مدیر و کارفرمایی تمایل ندارد سرمایه او، وقتی که صرف می کند و به طور کلی شرایط و امکاناتی که برای مجموعه کاری خود فراهم کرده تلف شود. یک مدیر موفق باید به فکر افزایش بهره وری کار خود باشد تا نه تنها پیشرفت مجموعه را فراهم کند بلکه موجب پیشرفت همه کارکنان خود نیز شود. برای افزایش سوددهی نیز روش های مختلفی وجود دارند که باید به انجام آن ها پایبند باشند. برای یادگیری تکنیک های ثروت سازی با کلام، زبان بدن و نقشه ذهنی در سخنرانی می توانید در دوره های آموزشی مریم مبارکی شرکت کنید.