بسیاری از مردم تلاشکردن را یک هدف قابلتحسین میدانند. اما کمالگرایی بیش از حد، یک روان رنجور که در آن هر چیزی کمتر از کامل، غیرمعقول است را برای ذهن افراد کمالگرا به یادگار می گذارد. پس بهمرور ذهن فرد کمالگرا، آسیبپذیرتر میشود. به همین دلیل است که افراد کمال گرا نسبت به سایرین، زودتر به افسردگی مبتلا می شوند.
ارتباط کمال گرایی و افسردگی بسیار تنگاتنگ است؛ زیرا بسیاری از افراد کمالگرا در نهایت اضطراب، استرس و افسردگی را تجربه میکنند. این قبیل مشکلات به علت عدم کنترل هیجانات، به وجود میآیند. ما در این مقاله درباره رابطه کمالگرایی با افسردگی صحبت میکنیم. در ابتدا به تعریف کمالگرایی و افسردگی میپردازیم و در میانه ارتباط کمالگرایی و افسردگی را با هم بررسی میکنیم و در نهایت راههای درمان کمالگرایی را با هم مرور میکنیم.
افسردگی چیست؟
افسردگی وضعیتی است که میتواند به طور قابل توجهی نحوه نگرش یک فرد را تحت تاثیر قرار دهد. این نگرش تا حدی موثر است که موجب بیعلاقگی و بیمیلی در فرد میشود. حس پوچی، درماندگی، بیارزشی و شرمساری در فرد افسرده به مرور زیاد میشود و بخش بزرگی از زندگی شخصی او را مختل میکند.
این بیماری سبب از دست دادن اشتها، غم و ناراحتی مداوم میشود. همچنین مشکلات عاطفی و جسمی را برای بیمار به همراه میآورد، توانایی او را کاهش میدهد و ارتباطات اجتماعی او را تحت تاثیر قرار میدهد. در صورتی که در فکر کردن، تمرکز کردن، تصمیمگیری و به خاطر سپردن هرچیزی با مشکل مواجه میشوید، برای کنترل این بیماری حتما از روشهای درمانی تخصصی استفاده کنید. توجه داشته باشید، تشدید این بیماری و تبدیل آن به افسردگی شدید، می تواند منجر به خودکشی شود.
در تمام این سالها محققان هنوز علت خاصی برای این بیماری پیدا نکردهاند، اما مطالعات نشان میدهد ارتباط کمال گرایی و افسردگی، موجب به وجود آمدن استانداردهای شخصی بیش از حد بالا می شود. نشخوارهای بیش از حد فکری، تمایل به انتقاد کردن از خود و رعایت استاندارهای بالا در عمکلرد افراد کمال گرا ذهن آن ها را برای افسردگی آماده می کند.
کمال گرایی چیست؟
کمال گرایی زندگی فرد را تبدیل به گزارش بیپایانی از دستاوردها میکند. یعنی داشتن معیارها و خواستههای بسیار سطح بالا که در واقعیت اجرا نمیشوند. بنابراین فرد کمال گرا در هنگام مواجهه با شرایط احساس گناه و شرم کرده و خودش را سرزنش میکند.
تصور کنید افرادی که برای رسیدن به اهداف، رویاها و آرزوهای خود در محدوه عقلانی تلاش نمیکنند؟ چه اتفاقی در ذهنشان میافتد؟ آنها در یک چرخه دایره واری قرار میگیرند که هر بار بیشتر تلاش میکنند تا به ایده آل ذهنی خود برسند؛ اما به محض لمس دستاورد خود، دوباره یک ایراد تازهای از آن پیدا میکنند و نتیجه کار خود را زیر سوال برده و از خودشان انتقاد میکنند. این درحالی است که این چرخه ذهنی بارها و بارها تکرار میشود و حس رضایت و خوشحالی را از زندگی آنها میگیرد.
کمال گرایی یک چرخه ناسالم را در زندگی به وجود میآورد. یعنی این افراد موفقیت را بدست میآورند، اما بیشتر میخواهند. همیشه روی شکست تمرکز میکنند. این در حالی است که حتی آنها به محبت بیقید و شرط اعتقادی ندارند و محبت و تائید دیگران را وابسته به عملکرد بینقص میدانند.
در حالی که کمال گرایی میتواند منجر به یک چرخه ناسالم شود، روش های درمانی میتواند به شما کمک کند احساس بهتری داشته باشید. به خواندن ادامه دهید تا درباره ارتباط کمال گرایی و افسردگی و نحوه مقابله با آن بیشتر بدانید.
کمال گرایی و افسردگی چه رابطهای با هم دارند؟
کمال گرایی خصوصیتی است که فرد تلاش میکند در همهی امور بیعیب و نقص باشد. آنها توقع بالاترین سطح عملکرد را از خود دارند. این در حالی است که ارزیابی دیگران در نحوه عملکردشان برای آنها بسیار مهم تلقی میشود. این ویژگی مردم را برای رسیدن به یک ایده آل دست نیافتنی و غیر واقع بیانه سوق میدهد که اغلب منجر به افسردگی و عزت نفس پایین میشود. مطالعات اخیر نشان میدهد گرایشهای کمال گرایانه، در بین نسلهای اخیر، بسیار افزایش پیدا کرده است.
افرادی که برای رسیدن به اهداف غیر واقعی، تحت فشار قرار میگیرند. در دام ناامیدی میافتند و تمایل به خود انتقادی پیدا میکنند. خود سرزنشگری در افراد کمال گرا، احتمال افسردگی در این بیماری را بالا میبرد. افرادی که دچار خود منتقدی هستند نسبت به خودشان سخت گیرانه قضاوت میکنند و در لذت بردن از زندگی خود ناتوان عمل میکنند.
بنابراین یک فرد کمال گرا همانند یک فرد افسرده، احساس بیارزشی، گناه و شکست را تجربه میکند. از طرفی، کمال گرایان درباره عمکلردهای خود تردید دارند. به همین ترتیب، میزان ترس از شکست در آنها بسیار بالا میرود. پژوهشگران این ویژگی کمال گرایی را با طیف گستردهای از علائم افسردگی برابر می دانند.
ارتباط کمال گرایی و افسردگی از آنجایی به هم مربوط میشود که کمال گرایان به علت داشتن انتظارات سطح بالا به نارضایتی دچار میشوند. آنها چون به نتیجه دلخواه نمیرسند شروع به خود انتقادی میکنند. همچنین نحوه رفتار دیگران را زیر سوال برده و فکر میکنند اگر مورد تائید قرار بگیرند، در حق بقیه اجحاف شده است. بنابراین تعاریف را پس زده و قبول نمیکنند. به این ترتیب، دوباره حسی از جنس ناامیدی و خستگی همانند افسردگی، سراسر وجود آن را در برمی گیرد.
عقیده و باوری که نگرش همه یا هیچ را مشخص میشود، کمال گرایی نام دارد. تلاشی برای بینقص بودن! البته کمال گرایی را از دو بعد کمال گرایی بهنجار و نابهنجار تقسیم بندی میکنند. در گروه اول، افراد از برتری و کمال لذت میبرند. اما در عین حال از توانمندیهای خود آگاه هستند و توقع بیش از حدی از خود ندارند. اما درگروه دوم این افراد هرگز از عملکرد خود راضی و خوشنود نیستند. آنها از قضاوتهای دیگران بسیار میترسند و نگران اشتباهاتی هستند که در حین کار به وجود میآورند.
در ادامه مقاله بررسی میکنیم چرا کمال گراها افسردگی میگیرند. توجه کنید ممکن است شما نیز جزو افرادی باشید که با این بیماری دست و پنجه نرم میکنید، اما از آن بی خبرید. پس لطفا ما را تا انتهای مقاله همراهی کنید.
کمال گرایی چگونه سبب افسردگی میشود؟
اهداف رویایی که در افراد کمال گرا وجود دارد و به آنها انگیزه میدهد، تلاشی بیوقفه محسوب میشود که در محیط اطراف آنها، محل کار و روابط آنها تاثیر میگذارد. یک ویژگی شخصیتی که باعث میشود هیچ اشتباهی از دید آنها پنهان نماند. جالب است بدانید، کمال گرایان اغلب به خاطر دستاورهایشان، الهام بخش دیگران محسوب میشوند. اما اگر دچار کمال گرایی افراطی شوند، با توجه به علائم زیر افسردگی میگیرند. با هم این علائم را تحلیل می کنیم.
-
به خوبی ارتباط برقرار نمیکنند.
یکی از نکات مهم درباره ارتباط کمال گرایی و افسردگی به این موضوع میپردازد که افراد کمال گرا به علت انتظارت بیش از حدی که از شریک عاطفی خود دارند، عموماً تحت فشار قرار میگیرند و روابط آنها خدشهدار میشود. شریک عاطفی کمال گرا، میل عجیبی به کنترل کردن تمام زندگی پارتنر خود دارد. این در حالی است که خودش اینگونه فکر نمیکند و او همیشه از شما و رابطهتان ناراضی است. به همین خاطر انتظارت غیر واقعی از خودشان وشریکشان، بخش تاریکی از تعاملات اجتماعی را به آنها نشان میدهد.
-
نگرش بدبیانه دارند.
افراد کمال گرا به حدی دید منفی به دیگران دارند که نسبت به اطرافیان خود کاملا بیاعتماد هستند. آنها با نگرش منفی از همه چیز ایراد میگیرند و غیر صمیمی برخورد میکنند. این در حالی است که فرد کمال گرا، اغلب موقعیتهایی که برای او به وجود میآید را به شیوهای ناخوشایند تجربه میکند. به این ترتیب آنها به طور مداوم، احساس گناه و پشیمانی میکنند.
-
توانایی مدیریت هیجانات خود را ندارند.
افراد کمال گرا روزانه استرس زیادی را تجربه میکنند. از یک سو میخواهند بهترین خودشان را برای دیگران به نمایش بگذارند و از سویی دیگر از اشتباه کردن وحشت دارند. آنها تمایل دارند لیست اهداف کارهای خود را به تاخیر بیندازند، اما توان به خوبی مدیریت کردن را ندارند. درصورتی که به کارشان نرسند، خودشان را به باد انتقاد میگیرند و خود سرزنشگری میکنند و به مرور علاقهشان را نسبت به خودشان از دست میدهند.
-
عزت نفس پایینی دارند.
عزت نفس به معنی ارزشی است که فرد به خودش نسبت میدهد. اما فرد کمال گرا تنها در صورتی به جنبههای وجودی خودش ارزش داده و احساس خوبی دارد که تمام و کمال کاری را انجام داده باشد. در نتیجه آنها از اینکه به دستاورهای مهم و نامعقول خودشان نرسیدهاند، به طور مداوم حس بدی نسبت به خودشان دارند و احساس گناه میکنند. در ارتباط کمال گرایی و افسردگی احساس گناه و پشیمانی یکی از مولفههای مهم در فرد افسرده است.
-
رضایت کمی از زندگی دارند.
افراد کمال گرا رضایت کمی از خود و زندگی دارند و به ندرت احساس خوشحالی میکنند. بنابراین به مرور انگیزه خودشان را نسبت به اهداف خود ازدست میدهند و احساس پوچی میکنند.
راه های درمان کمال گرایی
برای اینکه نگرش سالمی داشته باشید. میتوانید از چند راهکار زیر برای درمان کمال گرایی استفاده کنید.
-
از متوسط بهتر باشید.
یک مرزی برای خودتان تعیین کنید که در هرکاری لازم نیست خیلی خوب باشید. با خودتان قرارداد کنید که من تنها ده درصد میخوام بهتر از قبل کار کنم. همین! نه اینکه کامل باشم. خودتان را در هر زمینهای با بهترینها مقایسه نکنید.
-
گروهی کار کنید.
یکی از راههای درمان کمال گرایی و جلوگیری از ابتلا به افسردگی، گروهی کار کردن است. بدون شک همان طور که در مقاله به آن اشاره کردیم، در ارتباط کمال گرایی و افسردگی شما وارد یک گروه میشوید که موثر واقع میشوید. این حس که کارهای شما مورد تشویق قرار میگیرند، استاندارهای شما را از کمال گرایی تا حد زیادی پایین میآورد. از هم گروهیهای خود بخواهید در صورتی که رفتارهای کمال گرایانه از خودتان نشان دادید، فوری به شما هشدار دهند.
-
قدرشناسی را تمرین کنید.
از آنجا که کمال گرایی ناشی از احساس بیکفایتی و کمبود خودمان است، این موضوع خیلی طبیعی است که ما به دلیل کمال گرایی بیش از اندازه، دیگران را از خود آزرده خاطر کنیم و نه تنها زحمات آنها را ارج ننهیمY بلکه به آنها انگ تنبل، بیخاصیت یا بیتوجه بچسبانیم. بدون هیچ تردیدی این موضوع باعث ناراحتی دیگران خواهد شد و یکی از بهترین تمرینها این است که تا حد ممکن سعی کنیم قدرشناس باشیم و زحمات دیگران را تحسین کنیم.
قدرشناسی باعث میشود دنیای خود را کامل و درست احساس کنیم و از آن مهمتر بپذیریم که نه تنها دنیا نقص دارد، بلکه ما نیز نقص داریم و همه ما در زندگی خود نقصهایی را تجربه کردهایم.
در نهایت…
با توجه به موارد گفته شده ارتباط معناداری بین افسردگی و کمال گرایی وجود دارد. سه مولفه مهمی که در افراد افسرده و کمال گرا به وفور یافت میشوند: خودسرزنشگری، خود انتقادی و راضی نبودن از زندگی است. بنابراین میتوان نتیجه گرفت افرادی که از کمال گرایی افراطی رنج میبرند، نسبت به بقیه زودتر افسردگی میگیرند.
این نکته را در نظر بگیرید که هر انسانی در چند حیطه محدود میتواند بهترین باشد. بهترین بودن مستلزم تمرین، استمرار، سخت کوشی و تجربههای فراوان است. پس از خود انتقادی دست بکشید و توجه کنید نمیتوانید یک شبه ره صد ساله را بروید. اینکه در یک مورد یک چند موضوع خاص کامل نباشیم، هیچ ایرادی ندارد. اما به شرطی که به افراط گرایی نرسد. مشکل زمانی آغاز میشود که درخت آرزوهای ما به قدری پر برگ میشود که در واقعیت امکان رسیدن به همهی آنها وجود ندارد. بکوشید سطح انتظارات خود را در حد استاندارد نگه دارید. پیشنهاد میکنیم با تهیه دوره آموزش هوش هیجانی از تصمیمهایی که به خاطر هیجان زیاد میگیرید دست بکشید.