مفهوم اهداف بلند مدت، جزو آن دسته از مفاهیمی است که از دوران کودکی درباره اهمیت آن با ما صحبت کرده‌اند؛ اما هیچ وقت دقیق به ما آموزش ندادند که چطور باید این اهداف را برای خود برنامه‌ریزی کنیم!
یادتان می‌آید در دوران مدرسه با هدف قبولی در یک دانشگاه خوب درس می‌خواندیم؟ وقتی هم که وارد دانشگاه شدیم با هدف شروع یک بیزینس جدید و کار در رشته تحصیلی‌مان، درس را ادامه دادیم! این‌ها نمونه‌های همه‌جایی و قابل لمسی از اهداف بلند مدت هستند. اهدافی که امروز تعیین می‌کردیم تا در بازه زمانی دوری به آن دست یابیم! اهداف بلند مدت حکم چراغ راه زندگی ما را دارند. ما یک قله مشخص را برای فتح انتخاب کرده و بعد برای دستیابی به آن تلاش می‌کنیم. در مواقع ناامیدی و خستگی به آن هدف بلند مدت خود نگاه کرده و انگیزه می‌گیریم. مسیرمان را متناسب با همان هدف انتخاب کرده و در مواقع بحرانی و چالش‌های زندگی هم با در نظر گرفتن این اهداف تصمیم می‌گیریم. در این مقاله قرار است به شکلی مفصل درباره چیستی اهداف بلند مدت صحبت کرده و برای آن مثال بزنیم!
اهداف بلند مدت چیست؟
اهداف بلند مدت اهدافی هستند که آن‌ها را برای آینده خود برنامه‌ریزی کرده و مسیر دستیابی به آن‌ها ممکن است سال‌ها طول بکشد. این اهداف تأثیر زیادی در مسیر زندگی ما داشته و فرایند تصمیم‌گیری ما را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. بسیاری از افراد اهداف بلند مدت را با آرزوها و رؤیاهای خود اشتباه می‌گیرند. در صورتی که این اهداف بر خلاف رؤیاهای باید قابلیت دستیابی داشته باشند. یعنی ممکن است ما دلمان بخواهد پزشک شویم؛ اما هیچ دانش و استعدادی برای آن نداشته باشیم. این می‌تواند در حد یک رؤیا باقی بماند. در صورتی که ممکن است ما دلمان بخواهد پزشک شویم و اکنون در حال مطالعه و تلاش برای قبولی در کنکور تجربی باشیم. در این صورت می‌توان به پزشک شدن به عنوان یک هدف بلند مدت نگاه کرد.
اهداف بلند مدت نیاز به تلاش مداوم، تعهد زیاد و برنامه‌ریزی دقیق دارند. طبیعی است که در مسیر رسیدن به این اهداف با موانع و چالش‌های متعددی روبه‌رو شویم؛ اما در نهایت این ما هستیم که باید با اتکا به مهارت‌های فردی خود از این موانع به سلامت عبور کنیم. اهداف بلند مدت همان قله‌هایی هستند که ما برای فتح کردن آن‌ها دست به دامن اهداف میان مدت و کوتاه مدت می‌شویم!
چگونه اهداف بلند مدت را تعیین کنیم؟
حال که متوجه شدید اهداف بلند مدت چیست، نوبت آن است که بررسی کنیم چگونه باید این اهداف را تعیین کرد؟ نکته مهمی که در این زمینه وجود دارد، رعایت روش استاندارد هدف‌گذاری در زمینه‌های مختلف است. برای مثال ممکن است شما تحت تأثیر حرفهای خانواده خود تصمیم بگیرید که به یک مهندس نفت تبدیل شده و همین موضوع را به عنوان هدف بلند مدت خود در نظر بگیرید. غافل از اینکه اصلاً شما به هنر علاقه داشته و استعدادی زیادی هم در آن دارید.
هدف‌گذاری‌های این چنینی شامل حال کسانی می‌شود که هوش هیجانی پایینی دارند. زیرا به احساسات و هیجانات خود کنترل نداشته و خیلی زود تحت تأثیر محیط و اطرافیان خود قرار می‌گیرند. اگر شما هم فکر می‌کنید جزو این دسته از افراد هستید، “دوره هوش هیجانی” سرکار خانم مریم مبارکی را تهیه کنید. زیرا در این صورت با تسلط و آگاهی بیشتری برای زندگی شغلی، تحصیلی، شخصی و عاطفی خود هدف‌گذاری خواهید کرد.
حالا بیاید 5 مرحله مهم در فرایند تعیین اهداف بلند مدت را با هم بررسی کنیم:
یک: خودتان را در یک آینده ایده‌آل تصور کنید.
اولین کاری که برای تعیین اهداف بلند مدت خود باید انجام دهید، تصور کردن است! خودتان را در موقعیت دلخواهتان تصور کنید و بعد ببینید به چه چیزی می‌رسید؟ مثلاً از خودتان بپرسید “دوست دارم 10 سال آینده کجا و مشغول انجام چه کاری باشم؟” این کار به شما کمک می‌کند تا اهداف خود را به شکلی شفاف و مشخص مشاهده کرده و انگیزه دستیابی به آن‌ها را هم داشته باشید.
حال ممکن است بگویید تصوری که از 10 سال آینده خود دارم خیلی گنگ و مبهم است. این موضوع با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعی تا حدی قابل درک است. اما از یک حدی بیشتر ممکن است تبدیل به بحران شود. بحرانی که از عدم خودشناسی شما نشات می‌گیرد. خبر خوب اینکه “دوره خودشناسی” سرکار خانم مریم مبارکی می‌تواند راهنمای خوبی برای شما در مسیر تعیین یک هدف بلند مدت ایده‌آل و مناسب برای خود باشد.
دو: یک هدف هوشمند انتخاب کنید.
هدفی که انتخاب می‌کنید باید هوشمند باشد. یعنی ویژگی‌های زیر را داشته باشد:
- بازه زمانی طولانی برای تحقق یافتن
- هماهنگی و هم‌خوانی با هدف‌ها و ارزش‌های شخصی شما
- تأثیرگذاری مثبت در روند زندگی
- نیازمند پشتکار و تعهد بلند مدت و طولانی
- مبتنی بر واقعیت‌ها و شرایط حقیقی زندگی
سه: آن را به اهداف کوتاه مدت و میان مدت تقسیم کنید.
تقسیم اهداف بلند مدت به اهداف کوچک‌تر باعث می‌شود مسیر پیش روی شما هموارتر شود. شما که پرنده نیستید بتوانید پرواز کنید؛ بنابراین برای رسیدن به قله تعیین شده باید یک مسیر با پله‌های استاندارد انتخاب کنید. اهداف میان مدت و کوتاه مدت در این مسیر حکم پله‌هایی را دارند که سفرتان را دلچسب‌تر و ساده‌تر خواهد کرد.
چهار: پیشرفت و توسعه خود را ارزیابی کنید.
ارزیابی مسیری که تا آن لحظه خاص طی کرده‌اید و بررسی میزان پیشرفتی که حاصل شده به شما کمک می‌کند تا با امید و انگیزه بیشتری ادامه راه را طی کنید. ضمن اینکه با این کار می‌توانید برای ادامه راه خود نیز برنامه‌ریزی‌های هوشمندانه‌تری داشته باشید.
پنج: اهداف بلند مدت خود را مجدداً ارزیابی کرده و در صورت لزوم آن را به روز کنید.
شرایط، موقعیت‌ها، علایق، امکانات و خیلی چیزهای دیگر در طی گذر زمان ممکن است دستخوش تغییر شود. پس اصلاً عجیب نیست اگر بگوییم لازم است اهداف بلند مدت خود را پس از مدتی دوباره ارزیابی کنید. برای موفقیت نباید در برابر تغییر گارد داشته باشید و همیشه باید بخشی از ذهن خود را برای این تغییرات احتمالی آماده نگه دارید.
مزایای اهداف بلند مدت چیست؟
اصلاً چرا باید به دنبال تعیین اهداف بلند مدت باشیم؟ اگر نتوانیم به آن‌ها برسیم چه؟ اصلاً تعیین یک هدف بلند مدت برای آینده چه فایده‌ای دارد؟ اگر لیستی از سؤالات این چنینی در ذهنتان نقش بسته، مطالعه موارد زیر می‌تواند پاسخ خوبی برای شما باشد.
-
اعتماد به نفستان را افزایش می‌دهد!
افرادی که هیچ هدفی در زندگی خود ندارند، دائم احساس پوچی می‌کنند. یک حس بی‌فایدگی ممتد گریبانشان را می‌گیرد و کم‌کم موجب افسردگی آن‌ها می‌شود. ما برای اینکه امیدمان به خود و زندگی را از دست ندهیم به هدف نیاز داریم. این اهداف بلند مدت هستند که بخش زیادی از زندگی ما را معنا می‌بخشند. ضمن اینکه با دستیابی به یک قسمت کوچک از این اهداف هم، سرشار از حس اعتماد به نفس خواهیم شد.
دوره “شخصیت قدرتمند” سرکار خانم مریم مبارکی به شما کمک می‌کند تا اهداف بلند مدت خود را به شکلی استاندارد تعیین کرده و با داشتن زندگی هدفمند، برای ارتقا اعتماد به نفس خود تلاش کنید.
-
انگیزه شما برای ادامه‌دادن و پیشرفت را بیشتر می‌کند!
اهداف بلند مدت در هر زمینه‌ای که انتخاب شود، انگیزه و اشتیاق شما برای پیشرفت در آن زمینه را افزایش می‌دهد. مثلاً ممکن است شما در زندگی شغلی خود یک هدف بلند مدت داشته باشید که در چند سال آینده به مدیر بخش خود تبدیل شوید. تعیین چنین هدفی باعث می‌شود تا با شور و اشتیاق بیشتری در حوزه کاری خود تلاش کرده، کتاب‌های بیشتری بخوانید، دوره‌های متعددی شرکت کنید و به طور کلی انرژی زیادی برای دستیابی به آن هدف صرف کنید.
-
شما را متمرکزتر می‌کند!
فردی که برای خود اهداف بلند مدت تعیین کند به شکل متمرکزتری پیش می‌رود. زیرا می‌داند چه می‌خواهد و در راستای دستیابی به آن تلاش می‌کند. در صورتی که افراد بی‌هدف فقط کار می‌کنند، انرژی و وقت می‌گذارند بدون اینکه نتیجه‌ای در پی داشته باشد. آن‌ها فقط روز را به شب و شب را به روز می‌رسانند و هر روز ناامیدتر از قبل می‌شوند. ممکن است یک روز در پی رسیدن به یک خواسته خود باشند و روز بعد برای رسیدن به یک خواسته جدیدتر تلاش کنند!
اهداف بلند مدت شما را در مسیر رسیدن به یک قله مشخص هدایت کرده و از هدر رفتن انرژی شما جلوگیری می‌کند. باعث اولویت‌بندی مسئولیت‌های شما شده و به تمرکز شما در انجام تک‌تک آن‌ها کمک می‌کند.
مثال برای اهداف بلند مدت
حالا که با مفهوم اهداف بلند مدت، اهمیت و روش تعیین آن آشنا شدید، اجازه دهید کاربرد این اهداف در بخش‌های مختلف زندگی را در قالب چند مثال بررسی کنیم.
زندگی شغلی
همه ما در هر جایگاه شغلی که باشیم، می‌توانیم برای موفقیت بیشتر در زندگی حرفهای خود، اهداف بلند مدت استانداردی را تعیین کنیم. اهدافی مثل:
- دریافت گواهینامه معتبر در حرفه و تخصص خود
- ارتقا سمت شغلی
- تبدیل کردن نام خود به یک برند معروف در زمینه کاری خود
- نوشتن یک کتاب یا مقاله در زمینه کاری خود
- راه‌اندازی بیزینس خود و فعالیت در سمت مدیر یا کارفرما
- توسعه تخصص و مهارت در زمینه شغلی خود
- یادگیری یک مهارت جدید مثل تولید محتوا، برنامه‌نویسی و…
- ارائه محصول یا خدمات جدید متناسب با حوزه کاری خود
- افزایش درآمد سالانه به یک میزان مشخص
زندگی شخصی
اکنون که توسعه فردی تبدیل به یک مفهوم آشنا و مهم میان مردم شده است، تعیین اهداف بلند مدت شخصی می‌تواند تأثیر ویژه‌ای در روند رشد و توسعه فردی ما داشته باشد. اما چه اهدافی؟ به مثال‌های زیر توجه کنید:
- شرکت در یک دوی ماراتن
- شرکت در مسابقات ورزشی
- یادگیری یک زبان جدید
- شروع یک ورزش جدید و حرفهای شدن در آن
- یادگیری یک ساز موسیقی جدید و حرفهای شدن در آن
- مطالعه 100 کتاب معروف، معتبر و مفید در یک حوزه خاص
- بهبود مهارت‌های ارتباطی
- اختصاص دادن زمانی مشخص برای انجام فعالیت‌های داوطلبانه و کمک به جامعه
زندگی مالی
تعیین اهداف بلند مدت در زندگی مالی جزو آن دسته از کارهایی است که همه آدم‌ها دوست دارند. چون انگیزه زیادی به آن‌ها می‌دهد. اما به همان میزان که جذاب است، دستیابی به آن نیز مسیر سخت و دشواری دارد. از جمله اهداف بلند مدت افراد در زندگی مالی عبارت‌اند از:
- رسیدن به استقلال مالی کامل تا یک سن خاص
- پس‌انداز مقدار مشخصی پول برای دوران بازنشستگی
- سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی مختلفی مثل بورس، ملک و…
- خرید خانه
- کنار گذاشتن مقداری از درآمد برای پول پیش خانه، شهریه دانشگاه و…
در نهایت…
فرایند هدف‌گذاری و تعیین هدف برای بخش‌های مختلف زندگی نقش چشمگیر و مهمی در روند رشد فردی و کسب موفقیت دارد. یکی از مهم‌ترین نکاتی که در فرایند هدف‌گذاری باید به آن توجه شود، اهداف بلند مدت است. اهداف بلند مدت مقصد اصلی ما در زمینه‌های مختلف است. مقصدی که برای رسیدن به آن ممکن است راه درازی در پیش داشته باشیم؛ اما در از چشیدن طعم مورد علاقه‌مان لذت خواهیم برد!
اهداف بلند مدت باید متناسب با ویژگی‌های شخصیتی، خصوصیات رفتاری، شرایط مالی، موقعیت جغرافیایی، توانایی‌ها، علایق و به طور کلی آن چیزی که در واقعیت هستید، انتخاب شوند. تنها در این صورت است که یک هدف تحقق یافته تبدیل شده و یک تیک سبز خوش‌رنگ مقابل آن قرار می‌گیرید. پس از اهمیت این اهداف غافل نشوید و برای تعیین آن از راهی اصولی وارد شوید. بعد مطمئن باشید که آنچه که می‌خواهید را به دست خواهید آورد!