یکی از مشکلاتی که ممکن است هر فردی با آن مواجه باشد، عدم اعتماد به نفس است؛ این مشکل بدون دلیل ایجاد نمی شود. احتمال دارد فردی که دچار کمبود اعتماد به نفس است از وجود علل آن نیز اطلاعی نداشته باشد. ولی بررسی های تخصصی می توانند موضوع را ریشه یابی کرده، علل احتمالی و قطعی آن را مشخص کنند. متاسفانه کم نیستند تعداد افرادی که با این مشکل به زندگی خود ادامه داده و اقدامی برای برطرف کردن آن انجام نمی دهند. کمبود اعتماد به نفس در بازه سنی خاصی بروز نمی کند، بلکه در هر سنی ممکن است نشانه های آن نمایان شوند.
بنابراین آشنایی با نشانه ها، اولین اقدام جهت درمان این مشکل مهم محسوب می شود. توجه داشته باشید کمبود اعتماد به نفس می تواند بر همه جوانب زندگی شخصی، اجتماعی، کاری و تحصیلی افراد تاثیر بگذارد. بنابراین درمان به موقع آن از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین علت ما قصد داریم در این مقاله به بررسی جوانب مختلف عدم اعتماد به نفس بپردازیم، پس با ما در ادامه مطلب همراه باشید.
عدم اعتماد به نفس چیست؟
برای اینکه بتوانیم مفهوم عدم اعتماد به نفس را به خوبی درک کنیم، ابتدا باید به بررسی اعتماد به نفس بپردازیم. اعتماد به نفس به معنای اطمینان داشتن نسبت به توانایی ها و استعدادهای فردی است. اطمینانی که سبب انجام وظایف محول شده به بهترین نحو خواهد شد. فردی که از اعتماد به نفس بالایی برخوردار است، خود را باور دارد. می داند که با کمک توانایی های خود می تواند امورات منحصر به فردی را به انجام برساند. حال عدم یا کمبود اعتماد به نفس شرایطی را برخلاف موارد نامبرده ایجاد می کند. فردی که با این مشکل مواجه است، اطمینانی نسبت به توانایی های خود ندارد.
در واقع می توان گفت از انجام وظایف محول شده می ترسد. در چنین شرایطی ممکن است نشانه های بارز از کمبود اعتماد به نفس در رفتار شخص نمایان شود، یا اینکه خود را پشت یک ماسک مخفی کند. ماسکی که توانایی انجام امورات مختلف را به او نمی دهد. بلکه فقط قدرت تظاهر کردن را نصیب شخص خواهد کرد. درمان و رفع به موقع این مشکل تاثیر مهمی بر زندگی افراد دارد. به همین علت شرکت در دوره های آموزشی مریم مبارکی می تواند راهکاری موثر برای رفع مشکل نامبرده باشد.
برای اطلاع از روش های تاثیرگذاری روی دیگران بر روی لینک کلیک کنید.
علائم عدم اعتماد به نفس
اکثر مشکلات روحی، رفتاری و شخصیتی با بروز نشانه همراه هستند. نشانه هایی که می توانند طیف گسترده ای را شامل شوند. از طرفی توجه و شناخت به موقع علائم، مهم ترین اقدام برای رفع مشکل عدم اعتماد به نفس است. گاهی اوقات کمبود اطمینان به توانایی های فردی، به خجالت تعبیر می شود. این موضوع برای کودکان که تحت تاثیر والدین هستید، بیشتر مشهود است.
والدینی که بیان می کنند کودکشان خجالتی است و تنها بودن را ترجیح می دهد یا بزرگسالانی که مشغله های کاری را بهانه ای برای عدم فعالیت های دیگر و کمبود اعتماد به نفس بیان می کنند. بنابراین آشنایی با نشانه های این مشکل برای همه افراد ضروری محسوب می شود. به همین علت در ادامه مطلب به چند مورد از آن ها اشاره می کنیم:
به سرعت تغییر عقیده می دهند
افرادی که با مشکل عدم اعتماد به نفس مواجه هستند به راحتی تغییر عقیده می دهند. این افراد تصور می کنند دیدگاه آن ها اشتباه است یا اینکه توانایی انجام کاری مشخص را ندارد. به همین علت به راحتی و به سرعت موضع و عقیده خود را تغییر می دهند. افرادی که اعتماد به نفس بالا ندارند، برای انجام هیچ کاری اصرار نمی کند. چون از نتیجه کار و درست انجام دادن آن اطمینان ندارند. در واقع چنین اشخاصی نسبت به خود، توانایی ها و استعدادهای فردی خودشان مطمئن نیستند.
برای اطلاع از بهترین روش های قدردانی از دیگران بر روی لینک کلیک کنید.
خود را با دیگران مقایسه می کنند
یکی دیگر از نشانه های عدم اعتماد به نفس، مقایسه کردن با دیگران است. چنین افرادی نه تنها استعدادهای خود را باور ندارند، بلکه به طور مداوم خودشان را با دیگران مقایسه می کنند. همین موضوع به تدریج تبدیل می شود به عاملی برای تشدید نشانه ها. کسانی که این نشانه در رفتارشان نمایان می شود ممکن است هیچگاه مورد مقایسه توسط دیگران قرار نگرفته باشند. بلکه این خودشان هستند که حتی در بی اهمیت ترین موضوعات نیز دیگران را برتر می دانند.
برای انجام هرکاری بهانه تراشی می کنند
نکته مهمی که در مورد بهانه تراشی چنین افرادی وجود دارد این است که نباید با تنبلی اشتباه گرفته شود. برخی از افراد به واسطه تنبلی و عادت کردن به آن از انجام کارهای مختلف سر باز می زنند. چنانچه تنبلی در کار نباشد، فردی که اعتماد به نفس کافی ندارد، برای دور شدن از مسئولیت، بهانه تراشی می کند. انجام این کار تا جایی پیش می رود که دیگران از محول کردن مسئولیت به آن ها منصرف خواهند شد.
برای اطلاع از مفهوم رفتار جرات مندانه بر روی لینک کلیک کنید.
از پیروزی های خود لذت نمی برند
بدون شک هر فردی بعد از کسب موفقیت و به دست آوردن پیروزی، خوش حال می شود. ولی این موضوع برای افرادی که کمبود اعتماد به نفس دارند، صدق نمی کند. این افراد معمولا از پیروزی های خوث لذت نمی برند. کسب موفقیت برایشان بی اهمیت است و از این مورد برای اطمینان از توانایی های فردی استفاده نمی کنند. متاسفانه احساس پوچی یک از نشانه هایی است که به دنبال تشدید سایر علائم عدم اعتماد به نفس نمایان می شود. بنابراین باید به افرادی که با این مشکل مواجه هستند، کمک کنیم تا به مرحله احساس پوچی نرسند.
از تغییر کردن می ترسند
اگر از افرادی که کمبود اعتماد به نفس دارند بخواهید که زندگی خود را تغییر دهند، دچار ترس و دلهره خواهند شد. این افراد از تغییر محل زندگی، تحصیل، کار و حتی فروشگاهی که خرید می کنند، می ترسند. از اینکه دیگران از آن ها بخواهند حرفه جدیدی را یاد بگیرند، ترسیده و به بهانه تراشی روی می آورند. هرگز به نشانه های رفتاری که تا حدی عجیب و غیر طبیعی هستند در مورد خودتان یا اطرافیان عادت نکنید. تشخیص و درمان به موقع تاثیرات مهمی بر کیفیت ادامه زندگی دارد.
برای اطلاع از روش های برخورد با افراد مغرور بر روی لینک کلیک کنید.
افرادی منفی نگر هستند
منفی نگری یکی از نشانه های بارز افرادی است که با مشکل عدم اعتماد به نفس مواجه هستند. رفتار این افراد حتی بر اطرافیان آن ها نیز تاثیر دارد و موجب القا منفی نگری در دیگران خواهد شد. این افراد معمولا نسبت به نتیجه کارهای مختلف خوش بین نیستند. به همین علت مسئولیت انجام کارهای جدید را برعهده نمی گیرند. مشکل مذکور راه های درمانی مختلفی دارد که یکی از مهم ترین آن ها آموزش است. یعنی باید یاد بگیرند که چطور بر مشکل خود غلبه کرده و آن را برطرف کنند. برای تحقق این هدف می توانید در دوره های آموزشی مریم مبارکی شرکت کنید.
برای اطلاع از انواع سخنرانی متقاعد کننده بر روی لینک کلیک کنید.
دلایل عدم اعتماد به نفس
همانطور که گفتیم هیچ مشکل روحی، رفتاری و شخصیتی بدون علت ایجاد نمی شود. گاهی اوقات علت عدم اعتماد به نفس برطرف می شود ولی تاثیرات آن هنوز هم باقی هستند زیرا علت بسیار ریشه ایست. از طرفی ممکن است علت و ریشه مشکل نامبرده برطرف نشده و سبب تشدید نشانه ها شود. به همین علت بعد از اطمینان از نشانه های کمبود اعتماد به نفس باید به دنبال بررسی علل آن باشید.
برای انجام این کار نیز به راهنمایی افراد متخصص نیاز دارید. با کسب راهنمایی می توانید در جهت صحیح به دنبال علل ایجاد این مشکل بگردید. با توجه به اهمیت اطلاع از دلایل کاهش اعتماد به نفس، در ادامه مطلب به چند مورد از مهم ترین آن ها اشاره می کنیم:
مشکلات گذشته
متاسفانه در بسیاری از موارد، کمبود اعتماد به نفس ناشی از وجود مشکلات ریشه ای است. مشکلاتی که ریشه در گذشته و حتی دوران کودکی دارند. برای مثال اختلافات خانوادگی، روابط اجتماعی ضعیف، عدم معاشرت با دیگران، تعرضات جنسی و غیره می توانند سبب ایجاد مشکل نامبرده شوند. بنابراین در مرحله اول، کودکان باید از وجود چنین مشکلاتی تا حد امکان مصون بمانند. در مرحله دوم علل به موقع بررسی شوند و در نهایت برای درمان مشکل مورد توجه قرار بگیرند.
برای اطلاع از مفهوم سخنرانی متقاعد کننده بر روی لینک کلیک کنید.
شکست های سنگین یا متوالی
همانطور که گفتیم افرادی که دچار عدم اعتماد به نفس هستند، از انجام کارهای مختلف می ترسند. ترس این افراد برای رخ دادن شکست و مواجه شدن با پیامدهای آن است. این مشکل می تواند ناشی از رخ دادن شکست های سنگین یا متوالی باشد. شکست هایی که زندگی افراد را تحت تاثیر قرار داده اند. در عین حال راهکاری برای تغییر وضعیت روحی افراد بعد از شکست خوردن مورد استفاده قرار نگرفته است.
اطمینان نداشتن اطرافیان
متاسفانه کم نیستند تعداد کسانی که با مشکل عدم اعتماد به نفس مواجه اند و علت آن رفتار دیگران است. اطرافیانی که مسئولیت های هرچند کوچک را به عهده آن ها نسپارده اند. این افراد به تدریج باور می کنند که توانایی انجام هیچ کاری را ندارند. هر لحظه ممکن است فاجعه ای را به بار آورند و در نهایت سرزنش شوند. بنابراین هر یک از ما در مقابل رفتاری که داریم مسئول هستیم. رفتاری که می تواند سبب ایجاد مشکل در زندگی دیگران شود.
برای اطلاع از راه های تسلط بر دیگران بر روی لینک کلیک کنید.
کمبود محبت
کمبود محبت در هر سنی می تواند سبب ایجاد مشکلات روحی و شخصیتی شود. کودکانی که با این مشکل مواجه هستند، به تدریج از دیگران کناره گیری می کنند. از زندگی واقعی دور می شوند و مدام خود را با دیگران مقایسه می کنند. در نهایت نسبت به توانایی های فردی خود بی اهمیت شده و کسب هیچ موفقیتی آن ها را خوشحال نمی کند. این افراد تصور می کنند مشکلی دارند که دیگران به خصوص خانواده شان به آن ها محبت نمی کنند. در نتیجه اعتماد به نفسشان کاهش می یابد.
برچسب زدن
متاسفانه کم نیستند تعداد افرادی که به دیگران برچسب تنبلی، بی عرضه بودن، ناتوانی و غیره می زنند. افرادی که در معرض این رفتار هستند به تدریج باور می کنند که ناتوان هستند. از استعدادهای خود چشم پوشی می کنند و دست به انجام کارهای جدید نمی زنند. بدون شک موفقیت و پیروزی از چنین افرادی دور شده و زندگی آن ها بدون هدف پیش می رود. توجه کنید حتی اگر برخی از اطرافیان شما توانایی انجام کاری را ندارند باید آن ها را تشویق به یادگیری و کسب تجربه کنید. انجام چنین رفتاری تاثیر مثبت و مهمی را بر افزایش اعتماد به نفس آن ها خواهد داشت.
برای اطلاع از علائم عزت نفس پایین بر روی لینک کلیک کنید.
راه های درمان عدم اعتماد به نفس
مشکل کمبود اعتماد به نفس در هر مرحله ای که باشد باید تحت درمان قرار بگیرد. درمان در هر مرحله ای می تواند کمک کننده باشد، این شدت و دوره درمان است که متفاوت خواهد بود. در حال حاضر راه های درمانی مختلفی برای عدم اعتماد به نفس وجود دارند. نکته مهمی که در این مورد مطرح می شود تکمیل دوره درمان است. اگر موارد توصیه شده به درستی و به صورت کامل انجام نشوند، تاثیری نیز بر رفع مشکل نخواهند داشت. با توجه به اهمیت درمان به موقع کمبود اعتماد به نفس، در ادامه مطلب به چند مورد از آن ها اشاره می کنیم:
ریشه یابی
اولین اقدامی که در مورد درمان عدم اعتماد به نفس انجام می شود، ریشه یابی مشکل است. شما و فرد کمک کننده باید بدانید که مشکل یا مشکلات کاهش اعتماد به نفس چه مواردی هستند. اگر برطرف شده اند حال فقط باید به فکر درمان باشید. اگر هنوز هم ادامه دار هستند، باید از راهکارهایی اصولی برای رفع آن ها استفاده کنید. به طور کلی نباید ریشه ایجاد این مشکل را بدون برطرف شدن باقی بگذارید.
برای اطلاع از روش های افزایش اعتماد به نفس در کودکان بر روی لینک کلیک کنید.
مشاوره و آموزش
درمان کامل و اصولی کمبود اعتماد به نفس زمانی انجام می شود که از راهنمایی افراد کاربلد و حرفه ای استفاده کنید. در این مورد مشاوران و مدرسین آموزشی می توانند به رفع مشکل نامبرده کمک کنند. متخصصان با بررسی شرایط افراد به آن ها کمک می کنند که چه طور از عامل ایجاد مشکل دور شوند. سپس به تدریج اعتماد به نفس خود را به دست آورده و درمان شوند. برای انجام این کار می توانید در دوره های آموزشی مریم مبارکی شرکت کنید.
تمرین کردن
اطلاع از ریشه مشکل عدم اعتماد به نفس و دریافت آموزش های لازم در صورتی نتیجه بخش هستند که تمرین و تکرار صورت بگیرد. در واقع این خود افراد هستند که می توانند با تمرین کردن قواعدی که آموزش می بینند، نشانه ها و اثرات کمبود اعتماد به نفس را از بین ببرند. بنابراین اگر خودتان یا اطرافیان با این مشکل مواجه هستید، باید برای انجام تمرینات وقت صرف کنید.
همراهی اطرافیان
بدون شک عدم اعتماد به نفس مشکلی نیست که به تنهایی قابل برطرف کردن باشد. همانگونه که اطرافیان و خانواده فرد می توانند سبب کاهش اعتماد به نفس شوند، همراهی آن ها در درمان نیز موثر است. تشویق اطرافیان برای انجام کارهای مختلف، جشن گرفتن پیروزی، برچسب نزدن، عدم مقایسه با دیگران و غیره از جمله اقداماتی هستند که اطرافیان می توانند برای درمان چنین افرادی انجام دهند.
برای اطلاع از تفاوت اعتماد به نفس و خودشیفتگی بر روی لینک کلیک کنید.
خلاصه مطلب
اعتماد به نفس عاملی تاثیرگذار بر همه جوانب زندگی است. موفقیت زمانی به دست می آید که فرد به خود اعتماد داشته و کاری را آغاز کند. بدون شک هر فردی دارای یکسری استعدادهای مختص به خود است که پرورش آن ها می تواند زمینه ساز موفقیت شود. عدم اعتماد به نفس مشکلی است که اگر مورد درمان قرار نگیرد بر همه جوانب زندگی تاثیر می گذارد. این مشکل می تواند ریشه ای قدیمی داشته یا اینکه به تازگی ایجاد شده باشد. برای افزایش اعتماد به نفس و جلوگیری از مشکلات بیشتر می توانید در دوره های آموزشی مریم مبارکی شرکت کنید. همچنین می توانید با استفاده از راه های ارتباطی، اطلاعات بیشتری را کسب کنید.