انتقاد سازنده چیست؟

ارائه و شنیدن انتقاد از دیگران می تواند دشوار باشد. چه یک بررسی عملکرد سالانه باشد یا یک برنامه بهبود رفتار کارکنان. به هر حال ارائه بازخورد سازنده می تواند برای رشد و توسعه تیم شما حیاتی باشد. با این حال، اگر از انواع استراتژی‌های انتقاد مثبت و سازنده استفاده کنید، کارکنان شما می‌توانند از بازخورد مؤثر بهره ببرند. در این مقاله به توضیح چیستی انتقاد سازنده و راهکارها و گام‌های موثر برای انجام آن می‌پردازیم. برای آشنایی بیشتر تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

انتقاد سازنده چیست؟

انتقاد مثبت و سازنده می تواند بخشی از اجرای استراتژی های بهبود برای کمک به کارکنان در تعیین و دستیابی به اهداف کاری باشد.

همچنین، می‌تواند فضای مثبتی را ایجاد کند که در آن کارکنان احساس راحتی کنند و سؤال بپرسند، درخواست کمک کنند و بازخورد و ایده‌ها را ارائه دهند. در نهایت، انتقاد مثبت و سازنده می تواند فرصت هایی را برای کارکنان شما فراهم کند تا انتظارات شما را بهتر درک کرده و برآورده کنند.

برای آشنایی با تکنیک های تقویت فن بیان، بر روی لینک کلیک کنید.

اصول یک انتقاد سازنده

انتقاد مثبت و سازنده و استفاده از روش صحیح انتقاد از دیگران می تواند نقطه شروع موثری برای اجرای برنامه های بهبود همچون برنامه بهبود مستمر و تعیین اهداف برای توسعه مهارت باشد. راه های زیر را برای ارائه انتقاد مثبت و سازنده به صورت مستقیم و عملی در نظر بگیرید:

استفاده از روش ساندویچ در حین صحبت کردن

تکنیک ساندویچ را برای توسعه مهارت های انتقاد مثبت و سازنده خود در نظر بگیرید. روش ساندویچ انتقاد مثبت و سازنده‌ای بین تحسین و ستایش ایجاد می کند. با این استراتژی، ارزیابی یا بازنگری کارکنان با تمجید از اقدامات آنها قبل از بحث در مورد جنبه هایی از عملکرد آنها که نیاز به بهبود دارند، آغاز می شود. سپس بررسی با تمجید ویژه دیگری به پایان می رسد.

استفاده از استراتژی ساندویچ همراه با انتقاد مثبت و سازنده می تواند راهی موثر برای دادن بازخورد عملی به کارکنان باشد. هنگام انتقاد از همکارتان، با تمجید از یک دستاورد، اخلاق کاری بالا یا هدفی که به دست آورده اید، از استراتژی ساندویچ استفاده کنید. بر ارائه مشاوره و پیشنهادات مفید برای بهبود تمرکز کنید و قبل از پایان مکالمه کمک خود را ارائه دهید.

نکته: قبل از ارسال انتقاد مثبت و سازنده برای ثبت بازخورد خود، ابتدا بنویسید که بر روی چه حوزه ای تمرکز خواهید کرد و در نهایت برای کاری که به خوبی انجام شده یا از آن فراتر رفته است، تحسین خاصی بنویسید.

برای آشنایی با انتقاد از خود یا خود انتقادی بر روی لینک کلیک کنید.

از دستورالعمل شفاهی «من» استفاده کنید

با استفاده از عباراتی مانند «من فکر می‌کنم»، «احساس می‌کنم» و «پیشنهاد می‌کنم»، اطمینان حاصل کنید که فردی که انتقاد یا بازخورد سازنده را دریافت می‌کند، می‌داند که انتقاد مربوط به موقعیت یا رفتار است نه خود شخص.

این روش، دیدگاه شما را تقویت می‌کند و به طرف مقابل اجازه می‌دهد بداند وضعیت را چگونه می‌بینید. همچنین این روش به طرف مقابل اجازه می دهد تا از انتقاد شما فاصله بگیرد.

با استفاده از عبارت “من” انتقاد مثبت و سازنده می توانید اطمینان حاصل کنید که احتمال سوء تفاهم از بین می رود. هنگامی که بر نحوه تأثیر اقدامات، نتایج محصول و نقش شما و شرکت تمرکز می‌کنید، می‌توانید بر افراد خود تأثیر بگذارید. وقتی از عبارت من استفاده می کنید، مکالمه موثرتر از زمانی است که خودتان را از موضوع بحث خارج کنید.

نکته: هنگامی که از دستورالعمل شفاهی «من» برای ارائه انتقاد مثبت و سازنده استفاده می‌کنید، بر این نکته تمرکز کنید که عملکرد کارکنان شما چه تأثیر مثبت و چه منفی بر مسئولیت‌های شغلی شما داشته است. حتما در مورد فرصت های پیشرفت صحبت کنید و راهنمایی های خود را ارائه دهید.

برای آشنایی با روش های خویشتن داری بر روی لینک کلیک کنید.

هنگام ارائه انتقاد مثبت و سازنده، روی عمل یا رفتار متمرکز شوید.

هنگام ارائه انتقاد مثبت و سازنده، مهم است که بر روی اقدام، نتیجه یا رفتار خاصی تمرکز کنید که سعی در بهبود آن دارید. به عنوان مثال، اگر یکی از کارمندان شما اهداف تعیین شده روزانه یا هفتگی را برآورده نمی کند، باید روی این تمرکز کنید که چه برنامه ای می تواند به افزایش بهره وری کارکنان کمک کند.

اگر روی دستاوردها و پیشرفت هایی که می خواهید ببینید متمرکز هستید، آن را به افراد نسبت ندهید. به عنوان مثال، به جای «اعداد شما» و «دستاورد شما»، از عبارت «ارقام»، «دستاورد» یا «پروژه» استفاده کنید.

در حالی که برای کارمندان مهم است که بپذیرند که باید پاسخگو باشند. اگر دائماً انتقادی را ارائه دهید که بر «شما» متمرکز باشد، نه موقعیت؛ می‌تواند منجر به بهره‌وری کمتر شود.

نکته: قبل از ارائه انتقاد مثبت و سازنده، نکات یا اقدامات خاصی را یادداشت کنید که دوست دارید به آنها رسیدگی شود.

تحسین مثبت خاص را در نظر بگیرید

برای آشنایی با مهارت گفتگو بر روی لینک کلیک کنید.

بهره وری، موفقیت، توانایی برتر یا موفقیت شخص دیگری را تحسین کنید. این به کارمندان شما اجازه می دهد تا روی وظایف و مسئولیت هایی که به طور رضایت بخش یا بالاتر از حد متوسط ​​انجام می دهند تمرکز کنند. سپس می‌توانید از این نقاط قوت در برنامه‌های بهبودی که ممکن است برای مهارت‌ها یا عملکرد ضعیف‌تر اجرا کنید، استفاده کنید.

نکته: هنگام استفاده از مهارت انتقاد سازنده، برای هر انتقادی که ارائه می‌کنید، روی دو استعداد فوق‌العاده تمرکز کنید.

هنگام ارائه انتقاد مثبت و سازنده، بازخورد عملی ارائه دهید

ارائه بازخورد با انتقاد سازنده مهم است زیرا کارکنان شما می توانند بلافاصله آن را برای دستیابی به اهداف جدید و بهبود عملکرد، بهره وری، مهارت ها یا سایر زمینه ها اجرا کنند. در مورد استراتژی هایی که شما و کارمندتان می توانید برای بهبود استفاده کنید بحث کنید.

به عنوان مثال، زمانی که بهره وری کارمندان پایین است، می توانید یک چک لیست یا صفحه گسترده روزانه برای برنامه ریزی وظایف فوری، وظایف مهم و کارهایی که بهتر انجام می شوند ایجاد کنید. سپس کارمندان می توانند فهرست کارهای خود را بررسی کنند، مطمئن شوند که اهداف تعیین شده را برآورده می کنند و مدیران می توانند پیشرفت آنها را زیر نظر بگیرند. به همین ترتیب، ممکن است بخواهید کارمندان را برای عملکرد بهتر تشویق کنید.

نکته: هنگام ارائه بازخورد، به طور همزمان روی یک زمینه بهبود تمرکز کنید و با کارمندان برای اجرای برنامه های توسعه کار کنید. به این ترتیب انتقاد سازنده باعث بهبود عملکرد خواهد شد.

برای آشنایی با رفتار متقابل بر روی لینک کلیک کنید.

انتقاد سازنده را چگونه می پذیرید؟

پذیرش انتقاد مثبت و سازنده می تواند حتی سخت تر از ارائه آن باشد. در اینجا چند نکته در مورد چگونگی دریافت پاسخ مثبت وجود دارد:

از بروز اولین واکنش خود جلوگیری کنید

اگر انتقاد سازنده می شنوید و احساس می کنید ممکن است واکنش منفی نشان دهید، کمی تامل کنید و آرام باشید. تمام تلاشتان را بکنید که اصلا واکنشی نشان ندهید. اگر واکنش خود را تعدیل می کنید، از حالات چهره تحقیرآمیز و کنایه های واکنشی اجتناب کنید. این موارد می تواند بر روند گفتگو تأثیر منفی بگذارد.

فواید انتقاد مثبت و سازنده را به خاطر بسپارید

به خاطر داشته باشید که هدف از انتقاد سازنده کمک به شما در بهبود مهارت ها، بهره وری و روابط است. فراموش نکنید که بازخورد دقیق و سازنده می تواند بینشی به شما بدهد که در غیر این صورت هرگز نمی توانستید به آن دست پیدا کنید.

برای آشنایی با انتقاد غیرمنصفانه بر روی لینک کلیک کنید.

گوش کنید و بفهمید

وقتی انتقاد سازنده ای دریافت می کنید، با دقت گوش دهید و در مقابل اصرار برای «دفاع» از خود مقاومت کنید. در عوض، به فرد اجازه دهید تا افکار خود را به طور کامل بدون وقفه با شما در میان بگذارد. وقتی آنها تمام شدند، آنچه را که شنیدید تکرار کنید تا نشان دهید منظور آنها را متوجه شده اید.

بابت انتقاد مثبت و سازنده تشکر کنید

تشکر کردن بخش مهمی از مودب بودن هنگام دریافت انتقاد مثبت و سازنده است. صرف نظر از احساس شما نسبت به شخصی که به شما بازخورد می دهد، باید به چشمان او نگاه کنید و از او برای به اشتراک گذاشتن انتقاد سازنده خود تشکر کنید. کلماتتان را هم کودکانه انتخاب نکنید. متفکر باشید و بگویید: “من واقعاً از اینکه وقت گذاشتید و در این مورد با من صحبت کردید متشکرم.” این یکی از راه‌های تصدیق تلاش‌های همکارتان برای ارزیابی شما و به اشتراک گذاشتن افکارش است.

برای آشنایی با مهارت قاطعانه رفتار کردن بر روی لینک کلیک کنید.

انتقاد سازنده را با طرح سوال تحلیل کنید

برای وضوح بیشتر و درک دیدگاه دیگران، باید سوالات بعدی را بپرسید. هنگام شنیدن انتقاد مثبت و سازنده از درگیر شدن در مشاجره خودداری کنید. در عوض، سؤالاتی بپرسید که جزئیات بیشتری در مورد پیشرفت شما ارائه می دهد.

مکالمه را به صورت حرفه ای پایان دهید یا برای یک قرار بعدی درخواست کنید.

پس از اینکه سوالات مورد نظر را پرسیدید و گفتگو به پایان رسید، باید برای ادامه کار، برنامه ریزی کنید. برنامه را مشخص کنید و دوباره از طرف مقابل به خاطر انتقاد سازنده اش تشکر کنید. سپس باید مکالمه را تمام کنید و ادامه دهید. اگر رئیس شما موضوع را مطرح کرد یا اینکه حل مشکل زمان بر است، ممکن است بهتر باشد یک جلسه دیگر درخواست کنید. این جلسه بعدی می تواند به شما فرصت دهد تا انتقادات سازنده ای را که دریافت کرده اید پردازش کنید.

از دیگران مشاوره بگیرید و راه حل هایی را در نظر بگیرید. همچنین این فرصت را به شما می دهد که در آینده سؤالات بیشتری بپرسید و مراحل بعدی خود را مشخص کنید.

برای آشنایی با مهارت های گوش دادن بر روی لینک کلیک کنید.

از رشد نترسید

یادگیری، حرفه ای ترین راه ها برای انتقاد سازنده و پذیرفتن آن است زیرا تنها راه برای آگاهی از نقاط ضعفمان می باشد. اگر حالت تدافعی بگیریم یا درگیر بازی سرزنش شویم، در خطر از دست دادن بینش های ارزشمند هستیم. به یاد داشته باشید که ارائه بازخورد آسان نیست و مطمئناً دریافت آن نیز راحت نیست اما به رشد همه ما کمک می کند.

تفاوت انتقاد سازنده و مخرب

انتقاد سازنده	انتقاد مخرب
لحن این انتقاد موثر و دوستانه است	لحن این انتقاد توهین آمیز است
به خود فرد گفته می شود	در جمع مطرح می شود
طرف مقابل را نقد می کند	طرف مقابل را نفی می کند
همراه با شجاعت است	همراه با وقاحت است

کلام آخر

انتقاد از دیگران و پذیرش آن می تواند دشوار باشد اما در نهایت، انتقاد سازنده به ما کمک می کند تا مهارت های خود را گسترش و ارتقا دهیم. در این مقاله بررسی کردیم که انتقاد مثبت و سازنده چیست، چگونه دیگران را نقد کنیم و خودمان پذیرای نقد باشیم. امیدواریم مطالعه این مقاله برای شما مفید بوده باشد و در روابط با دوستان و همکارانتان تاثیرگذار باشد.